Үрме бұршақ

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Үрме бұршақ
P. vulgaris
P. vulgaris
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
Сабы: Fabales
Тұқымдасы: Бұршақ тұқымдасы
Кіші тұқымдасы: Faboideae
Тайпасы: Phaseoleae
Кіші тайпасы: Phaseolinae
Тегі: Үрмебұршақ
Карл Линней
Species

see text

Үрмебұршақ (лат. Phaseolus) — бұршақ тұқымдасына жататын белокты дақыл дар тегі.

Сипаттамасы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тропиктік және субтропиктік өңірлерде өсетін 200-ден астам түрі белгілі. Үрме бұршақ жылу сүйгіш өсімдік. Оның дәнінің жер бетіне көктеп шығуы үшін топырақ қыртысының 5 — 6 см-індегі температурасы 12 — 13°С-тан артық әрі ылғал мол болуы керек. Гүлденуі мен бұршақ түюіне қолайлы температура 20 — 25°С. Оның дәнінде белок 17 — 23%, крахмал 50 — 60% болады. Сол себепті үрме бұршақ жұғымды әрі дәмді тағам, белогы адам организміне оңай (90%) сіңеді. Өнімділігі орташа алғанда әр га-дан 10 — 12 ц.

Басқа да бұршақ тұқымдас өсімдіктер сияқты үрме бұршақ топырақ құрамындағы азот қорын молайтатын болғандықтан және тез пісетіндіктен көптеген дақылдарға, әсіресе күздік бидайға алғы дақыл болып саналады. Қазақстанда 1991 ж. көкөніс ретінде үрме бұршақтың “Триумф сахарный-764” және “Грибовская-92” сұрыптары аудандастырылып егілді.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]