Үсік

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Үсік

Үсіккөктемнің аяқ кезінде, күздің басында, кейде теріскей жақта жазды күндері арктикалық ауа массасының енуіне байланысты болатын құбылыс. Үсік барысында ауаның температурасы қысқа мерзімде 0°С-тан төмендеп, топырақ беті тоңазып кетеді. Ол суық ауа массасының (адвекциялық үсік) басып кіруінен немесе топырақ пен өсімдік жамылғысы бетінің түнгі суынуынан (радиациялық үсік) пайда болады.[1]

Бұл қолайсыз атмосфера құбылысы егін мен жеміс ағаштарына көп зиян келтіреді. Ал қайталап егін егуге және жеміс ағаштарын отырғызуға қосымша қаражат пен еңбек жұмсалады.

Кездесетін аймақтары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Үсіктің қауіпті аудандары көбінесе Қазақстанның солтүстік және орталық бөліктері. Мұнда көктемгі үсікке шалдығу ықтималдығы (қарақұмық, жүгері, бидай, кияр, алмұрт, т.б. үшін) он жылдың ішінде 5 жыл, шөл зонасында (мақта, жүзім, гүлдер және басқа жеміс тұқымдары үшін) 10 жылда 4 жыл үсік қаупі бар.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ тілі термиңдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: География және геодезия. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 264 бет. ISBN 9965-36-367-6