Тігін машинасы

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
«Singer» тігін машинасы

Тігін машинасы.

Тігін машинасының қол машина, аяқ машина және электр машина деп аталатын түрлері бар. Конструкциялық орындалуы жағынан тігін машиналары астында тұғыры бар қақпақты машина, сандыққапты машина, стол-шкафты, жазылмалы столы бар машина деп бөлінеді.

Тігін машинасының үш класы шығарылады: тек тура тігісті—2 М, тура және бір және екі жіпті инемен ирек тігіс жүргізетін — 132 класты, бір немесе екі жіпті инемен тура немесе ирек сызықты тігіс жүргізетін, сондай-ақ өрнек жүргізетін және арнайы тігіс тігетін 142 класты машиналар. 2 М класты тігін машиналары киім детальдарын бір сызықты тура тігіспен тігуге, тігісті ең басында және аяғында бекітуге, параллель тігістермен тігуге, шілтерлі немесе таспа баулы киімге бастыруға, киімнің шеттерін бүгуге, бүрме тігіс тігуге «ришелье» әдісімен кестелеуге, бір тегіс етіп кестелеуге, жамау жапсыруға арналған. 132 класты машина бұған қосымша ілгектерді торлауға, түйме қадауға, сәндік тігіс түсіруге, бау тігуге, матаның шетін жөрмеуге, ирек сызықты тігіспен бір-біріне түйістіре тігуге болады. 142 класты машинамен жоғарыда көрсетілген жұмыстың бәрін де орындап, оған қоса жағдайда ең әуелі оның дұрыс сабақталуына көңіл бөліп, содан кейін жіп өтетін серіппелі қысқыштың бұрандасын солға қарай бірнеше рет айналдырыл, жіптің қатты тарту қажет. Шөлмектегі жіп қатты тартылып тұрған жағдайда қайықтың сырт жақ бүйіріндегі пружинаның реттеу винтін сәл босатады. Сондай-ақ қайық ішіндегі катушка тым тез айналып кеткен кезде де (мұндайда жіп түйіліп, түйін пайда болады) жіптің үзіліп кетуі мүмкін. Мұндай жағдайда шөлмектің астына қалыңдау мата төсеп қою қажет. Шөлмек қайыққа тығыз болған кезде де жіптің үзілуі мүмкін. Сонда шөлмекке жіп қажеттегіден артық оралады. Шөлмекке жіп орағанда оның шөлмек жиегіне 1,5—2 мм жетпей тұруын қадағалау керек. Тігіс дұрыс түспесе онда иненің дұрыс орналасуын тексеру (ине түбінің тегіс, жылтыр беті — кейінгі жаққа, ал инедегі кішкене өзекше алдыңғы, жұмыс істеп отырған адам жаққа қарайды) қажет; ине мен жіп нөмірлерінің сәйкес келуін тексеріп, егер ұшы мұқалып немесе майысып қалса инені ауыстырады. Ал машина табаны матаны нашар жылжытса, мата тартқыш тісті қажетті деңгейге келтіреді (егер олар тиісті деңгейде шығып тұрмаса) немесе реттеуіш винт арқылы машина табанын қатайтады. Жұқа маталарды (мәселен, керосин тамызу керек, сосын машинаны біраз жүргізіп барып жақсылан сүртеді де тігін машинасына арналған маймен майлайды. Машиналық белдігі (айналдыру таспасы) айналып кетсе, онда оны сәл қысқартқан жөн. Егер машина бұзылып, тігісі дұрыс түспесе онда машинаны шеберханаларда жөндетеді.[1]

Тігін машиналарының түрлері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Механикалық және электромеханикалық

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Механикалық тігін машиналарында иненің орнын ауыстыру және мата транспортерінің қозғалысы үшін арнайы формадағы тістегершіктер, рычагтар, дөңгелектер, копирлер және сол сияқты механика жауап береді. Механикалық басқарылатын машиналар технологиялық ерекшеліктерге байланысты қарапайым формаға қатысты сызықтардың шектеулі санын орындай алады. Механикалық машиналар маховик тұтқасының айналуымен іске қосылады немесе аяқ жетегі болады. Электрмеханикалық машинаның маховигі электрқозғалтқышты айналдырады, ал тігіс жылдамдығы басқышқа басу арқылы реттеледі. Педальсыз тігісті орындауға мүмкіндік беретін модельдер бар (оларға "старт/стоп" батырмасы және тігу жылдамдығын реттегіш орнатылады).

Микропроцессорлық басқарылатын машиналар (компьютерлік машиналар)

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Микропроцессорлық басқару машиналарында маталар мен инелерді ауыстырумен микропроцессор басқарады. Мұндай басқару принципі сызықтардың күрделілігіне және олардың санына шектеуді төмендетеді. Барлығы жад көлемімен және өндіруші қандай да бір модельге салған бағдарламамен анықталады. Тек компьютерлік басқарылатын машиналар ғана "көзмен" ілмектер мен күрделі сәндік сызықтарды орындай алады.

Кесте машиналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Кесте тігу машинасында жұмыс істегенде мата алақаншамен бекітіледі. Пялец жетегінің механизмі компьютерден "машиналық кесте дизайны"бағдарламасына сәйкес матаның орнын ауыстыруға команда алады. Бір түсті барлық фрагменттерді кестелеу аяқталғаннан кейін машина тоқтатылады және келесі түсті жіптің толтырылуын күтеді.

Тігін-тігу машиналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұл класты машиналар микропроцессорлық басқарылатын машиналар болып табылады, оларға кесте блогын қосуға және машинаны кесте ретінде пайдалануға болады.

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9