Найзағайлы асу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Найзағайлы асу
Wuthering Heights
Басылым
Жанр

роман

Авторы

Эмили Бронте

Түпнұсқа тілі

ағылшын тілі

Жариялануы

1847 жыл, желтоқсан

«Найзағайлы асу»Эмили Бронте қаламынан шыққан жалғыз роман.

Оны алғаш рет 1847 жылы Эллис Белл бүркеншік атымен бастырады. Кітап туралы әртүрлі пікірлер айтылып, әдеби ортада біраз талқыланды. Автор табиғат құбылысын шебер суреттеп, адам бойындағы жағымсыз қасиеттердің сипатын ашады. Бас кейіпкердің озбыр, жабайы, қатыгез, азғын құмарлығы мен өшпенділігін шынайы жеткізгені сондай, әдебиет сыншылары мұндай шығарманы әйел адам жазды дегенге сену қиын деген пікірлерін жасырмаған.

Шебер ойластырылған сюжет, бірнеше баяндаушының сарынын жаңаша пайдалану, ауылдық өмірге мұқият қарау және табиғатты романтикалық тұрғыдан қабылдау, хикаяны жарқын бейнелермен толтыру — бұның бәрі «Найзағайлы асу» романын викториандық әдебиеттің классикалық шығармасына айналдырды.[1]

Роман BBC нұсқасы бойынша «ең үздік 200 кітап» тізімінде он екінші орында тұр. Сомерсет Моэм бұл шығармаға талдау жасап, оны өзінің «Он роман және олардың авторлары» атты сыни еңбегіне енгізді.

Шығарманы қазақ тіліне Ұ. Жакина аударған.

Шығарма желісі

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бас кейіпкер Хитклифтің кезінде өзін асырап, тәрбиелеген отбасына деген өшпенділігі махаббаттан туындаған зұлымдық сияқты көрінгенмен, кітаптағы оқиғаның бәрі де көреалмаушылыққа менмендікке негізделген. Йоркширдегі екі отбасы — Эрншо мен Линтондардың және олардың қаскүнем дұшпаны Хитклифтің арасындағы азапты тартысқа толы шығармада парасаттылық пен әділдік жауыздық пен қулыққа, ессіздік пен зұлым күшке қарсы тұрады. Махаббаттың қаншалықты сан қырлы және жан-жақты екенін көрсететін бұл шығарма — балалары ата-анасының тағдырын жалғастырып, қателіктерін қайталайтынын тағы бір нақтылайды.

Кейіпкерлері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Хитклифф (Heathcliff) — романның басты кейіпкері. Кэтрин Эрншоның әкесі оны бала кезінде жол үстінде көріп, үйіне әкеліп, өз балаларымен қатар тәрбиеледі. Өсе келе ол Кэтринге ғашық болады. Мінезі өте кекшіл келеді.
  • Кэтрин Эрншо (Catherine Earnshaw) — Найзағайлы асу деп аталатын мекенжай иесінің қызы.
  • Эдгар Линтон (Edgar Linton) — көршілес Қараторғайлар мекенжайында тұрады, Кэтрин Эрншоға үйленеді.
  • Изабелла Линтон (Isabella Linton) — Эдгардың қарындасы.
  • Хиндли Эрншо (Hindley Earnshaw) — Кэтриннің ағасы.
  • Эллен Дин (Ellen Dean) немесе Нелли — негізгі баяндаушы, Қараторғайлар мекенжайында әртүрлі қызметтерді атқарып жүреді.
  • Линтон Хитклифф (Linton Heathcliff) — Хитклиффтің баласы.
  • Кэтрин Линтон (Catherine Linton) — Эдгар Линтон мен Кэтрин Эрншоның баласы.
  • Гэртон Эрншо (Hareton Earnshaw) — Хиндлидің баласы.
  • Джозеф (Joseph) — Найзағайлы асудағы кәрі, мазасыз қызметші.
  • Локвуд (Lockwood) — Қараторғайлар мекенжайына келген қонақ, роман желісі осыдан басталады.
  • Фрэнсис Эрншо (Frances Earnshaw) — Хиндлидің әйелі.
  • Мистер Кеннет (Mr. Kenneth) — жергілікті дәрігер.

Экранизациялары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұл роман бірнеше фильмге арқау болды. 1920 жылы алғашқы дыбыссыз фильм шықты, кейін 1939, 1954, 1970, 1985, 1992, 1998, 2003, 2011 жылдары ағылшынша, испанша, французша фильмдер қойылды. «Найзағайлы асу» желісімен бірнеше сериал да түсірілді.

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Wuthering Heights

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Bleak Brontës get the comic treatment(қолжетпейтін сілтеме)  (ағыл.)